Vrij (zijn / blijven) in een controle maatschappij

Hoewel veel mensen verwijzen naar 1984 van George Orwell is het boek Walden two van de psycholoog Skinner even adequaat en afschrikwekkend in het beschrijven van de huidige ontwikkelingen op wereldschaal.

Beide boeken gaan in essentie over de manipulatie van de psyche om zo een maatschappij te bouwen waarin de mens ondergeschikt is aan systemen. Die systemen zijn momenteel technisch haalbaar en o.a. in China al ruimschoots in gebruik maar ook in alle andere landen worden ze (on)zichtbaar toegepast.

Skinner wilde deze systemen bouwen omdat hij bang was dat de mens de planeet zou vernietigen en gedragscontrole was in zijn visie de oplossing voor dat mogelijke dystopische feit. Of vandaag de dag de drijfveren van die mensen dezelfde zijn als die van Skinner of een brute manier om macht te krijgen en te behouden kan ik moeilijk inschatten. De vraag die bij mij opkomt is in hoeverre je nog vrij kunt zijn in deze wereld waarin duistere spelletjes gespeeld gaan worden met ons.

Diegene die los zijn van het zelf, het kleine ikje, zullen vooral de kwalijke kanten van deze ontwikkeling zien en haarscherp zien waar maatregelen indruisen tegen de integriteit. Controle en manipulatie zijn immers instrumenten om te verdelen en te heersen en gericht op vrijheden ontnemen.

Maar zij die los zijn van het zelf creëren ook een andere orde in hun leven en stralen dat uit naar de mensen om hen heen. De invloed daarvan kan andere mensen ‘infecteren” en ook aanzetten tot het loskomen van hun ‘ikje’.

Wie de huidige ontwikkelingen aanziet en daar angstig of kwaad over wordt doet er goed aan ‘vrij’ te worden om zo het collectief bewustzijn te voeden met  compassie.